30 Απρ 2008

"Η συνέχεια της ατέλειας (μου)".....

Δεν ξέρω αν θα μπορούσα να εκφράσω αυτά που σκέφτομαι με την ποίηση...κάτι μου λέει ότι είναι άγρια και εκδικητική, δεν ξέρω πώς να την δαμάσω..... ίσως πάλι γιατί είναι όμορφη σαν το μυρωδάτο απόσταγμα του νου, μα σαν δεν κατέχεις τα μυστικά της απόσταξης, τότε θα φτιάξεις μιά λιμνούλα τόση δα, όσο μιάς κουταλιάς νερού κι εγώ φοβάμαι να πνιγώ στον αβαθή της πάτο χωρίς ποτέ να μάθω το γιατί....κατά λάθος....επειδή δεν είμαι ποιητής!!! γιατί αυτό που θέλω να αποφύγω – όπως ο διάολος το λιβάνι – είναι μη και βγάλω με έπαρση καμμιά σκέψη τόσο βέβαιη και σκοτεινή, χωρίς φως, γεμάτη αυταπάτες, χωρίς σκυτάλη γι άλλες ιδέες και περισσό κουράγιο που θα πάνε τους άλλους πούρχονται λιγάκι παραπέρα...κι αν έχω μια στάλα ευθύνης σ’αυτό τον κόσμο που ήρθα, είναι αυτό των άλλων το παραπέρα, αυτών που εγώ έφερα στον ίδιο κόσμο, τον δικό μου και τον δικό τους, που είναι για όλους δανεικός....

Ανθρωπος, το πιο ατελές ον της φύσης... μου τώλεγε τις προάλλες ο αδελφός μου, ο μόνος που είδε την ίδια μήτρα με μένα, κι άλλος κανείς....σκέφτηκα: έχεις δίκιο αδελφέ....η ανθρώπινη σκέψη θείο δώρο και λεπίδα μαζί, σε ένα συνεχή πόλεμο για τόσο λίγα δεδομένα! Αρχή και τέλος!!! Αγάπη και μίσος!! κι όλα τ' άλλα παράγωγα.... Με σκέψη αχαλίνωτη και μυστική, ανίκανη να σκεφτεί ότι μαζί της σκέφτονται (κι αισθάνονται) συγχρονισμένα χιλιάδες άλλοι τόσοι ....με σκέψη που απροκάλυπτα υμνολογεί την ποιητική αποστροφή του εγώ του και την ξεφωνίζει με λέξεις αντίστροφες των αναγκών του .... με σκέψη που μένει σκέψη παράγοντας αντίθετα συναισθήματα κι αρνείται να γίνει λόγος, ιδέα, πράξη, να δείξει τη ζωή.....τόση σκέψη για το τέλος και καμμιά για την αρχή...γιατί; έχουμε δικαίωμα στην αρχή αλλά δεν κατανοούμε το τέλος σ’ αυτή τη φύση; Η ανυπόφορη και υπέρτατη ατέλεια του "εγώ" σε μία μοναδική διαχρονική αφήγηση (ενίοτε και ποίηση)......

Μοιάζει ατέλειωτη η αρμονία μέσα στο χάος της φύσης.....όλα δείχνουν να υπάρχουν με τέτοια τάξη μέσα της σαν να μην υπήρχε άλλος τρόπος ν’ανθίσει μια παπαρούνα μέσα στο λιβάδι...μόνη, κόκκινη και τυχαία έτσι όπως ήρθε έτσι και θα ξανάρθει, την ίδια εποχή, την ίδια στιγμή με το ίδιο χρώμα.....σπόροι σπαρμένοι ανάκατα κι όμως αρμονικά συζούνε όπως οι ήχοι της μουσικής....τόσο δεδομένοι, μετρημένοι και σαφείς κι όμως άκου μ’ανοιχτή καρδιά πώς φτιάχνουν ατέλειωτα συμπλέγματα, μεθυστικά, (δήθεν αλλά καθόλου) τυχαία......

.....μιά θάλασσα από ψηλά με τις μεγάλες κροκάλες που ξέρουν κάθε μιά τους πού θα πάει να κάτσει για να φτιάξει ένα μοναδικό μωσαϊκό με τόσο τυχαίο τρόπο...κι αν πας να τις ξεμπερδέψεις, κατρακυλάνε άλλες με ήχο υπόκωφο και γοερό για να γεμίσουν πάλι οι τρύπες, μη κι αλλάξει η αρμονία της αταξίας τους που βγήκε από την ακατανόητη τάξη του μαρτυρικού μας χάους...πόσο οξύμωρο, πόσο τραγελαφικό να θες να βάλεις σε τάξη αυτό που το ίδιο το χάος έχει φροντίσει να το δώσει με τον πιο αρμονικό και δεδομένο τρόπο.....και πόσο ανώφελο πόσο εγωιστικό να θες μέσα σε λίγα μόλις χρόνια να ξεριζώσεις την τάξη από το εγώ σου γιατί δεν αντέχεις με την σκέψη του τέλους του; κι αντί να θες να το γνωρίσεις για να το αγαπήσεις άφοβα, ελεύθερα και στοργικά, να προσπαθείς με κάθε τρόπο να του δώσεις άλλη αξία απ’αυτή που του αρμόζει ....

οι κροκάλες .......τις βλέπεις μέσ’ τη θάλασσα, από ψηλά, άσπρες και γυαλιστερές, ακίνητες....κι όμως, κάνουν για λίγους πόντους ένα βήμα, κάθε χρόνια πολλά, με μόνη βοήθεια το κύμα.... σιγά σιγά ...μια θέση αλλάζουν, αλλά ποιά; σαν πάς πολύ σιμά, δεν βλέπεις αν άλλαξε θέση ή πήρε κανείς εκείνη τη σμιλεμένη γυαλιστερή πετρούλα.... είναι πολλές εδώ χάμω.....όλες όμορφες, μοναδικές.....κι ας μη φαίνεται από μακριά τίποτα να αλλάζει, κι ας δείχνει ο πάτος στη θάλασσα νάναι πάντα ο ίδιος στα μάτια του ίδιου θεατή..... το μόνο που σε τρομάζει είναι η όψη .....ν’ αλλάζει με τον αέρα και το φως, άλλοτε με άνεμο ανταριασμένο και άλλοτε ευεργετικό, με εκείνο το φως που σταθερά ανατέλλει, περνάει κατακόρυφα και δύει ....είτε έχει για καπέλο τα σύννεφα είτε τον ήλιο με τα ξέπλεκα μαλλιά.....αλλά θαρθούν κι άλλοι που θα ρωτούν πώς τις θωρούσε η δική σου η ματιά .....θα αναζητήσουν να δουν το έργο από την αρχή... άνθρωπε! κοίτα ν’ αφήσεις πίσω σου την πιο καλή σου κόπια!

24 Απρ 2008

ΑΝΑΣΤΑΣΙΜΑ & ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ

Μεγάλη Πέμπτη σήμερα....

μου αρέσει κάποια έθιμα να τα κρατώ....
.....αυτή η διαδικασία με ηρεμεί...
μου θυμίζει πολλά κι αφήνει μνήμες μέσα στο σπίτι για τα παιδιά μου,
.....κληρονομιά για να την κουβαλάνε μαζί τους.....


Αυγά και τσουρέκια για την Ανάσταση και το Πάσχα!!!






...και βέβαια μιας και αύριο ολοκληρώνονται τα Πάθη του Θεανθρώπου, ας ακούσουμε το τελευταίο χορωδιακό από τα Κατά Ματθαίον Πάθη του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ.

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ !!!!



22 Απρ 2008

"Η Ιεροτελεστία της Ανοιξης"

(κείμενο του Κ. Τηλιακού δημοσιευμένο στο in.gr)

Παρίσι 29 Μαΐου 1913. Στο Theatre des Champs Elysees δίνεται η πρεμιέρα του καινούριου μπαλέτου του μόλις 29 ετών Ρώσου συνθέτη Igor Stravinsky, "Η Ιεροτελεστία της άνοιξης", από τα Ρωσικά Μπαλέτα του Παρισιού (του γνωστού ιμπρεσάριου Sergei Diaghilev) σε χορογραφία του Vaslav Nijinsky. Ένα μεγάλο σκάνδαλο ξεσπά από την αρχή κιόλας της παρουσίασης αυτού του έργου που έμελλε να επηρεάσει όσο λίγα την πορεία της μουσικής του 20ού αιώνα, καθώς κατέδειξε με ένα σχεδόν πρωτόγονο δυναμισμό ότι ο ρυθμός μπορούσε να είναι η νέα κινητήρια δύναμη στη μουσική. Το κοινό αντέδρασε βίαια στο τόσο ιδιαίτερα πρωτοποριακό άκουσμα του έργου, ξεσπώντας σε έντονες αποδοκιμασίες με κάθε μέσο: φώναζε, μιμούνταν φωνές ζώων, ενώ δεν έλειψαν και οι χειροδικίες, καθώς κάποιοι γρονθοκοπήθηκαν μεταξύ τους!

Ανατρέποντας τα μουσικά κατεστημένα

Γιατί όμως όλη αυτή η αναστάτωση; Ποιος ήταν ο λόγος για αυτές τις ακραίες αντιδράσεις και τη σφοδρή διαμάχη που ακολούθησε; Θα άξιζε να δει κανείς με λίγη προσοχή την περίοδο εκείνη. Η "Ιεροτελεστία της άνοιξης" γράφτηκε στο διάστημα 1910 με 1913. Στο Παρίσι συναντά κανείς τον Saint-Saens και τον Faure, ενώ από τους αγαπημένους δημιουργούς της εποχής είναι ο Puccini. Την ίδια περίοδο εμφανίζονται συνθέτες που προβάλλουν έντονα μια πρόθεση αμφισβήτησης-ανατροπής της μέχρι τότε υπάρχουσας αισθητικής (Debussy, Schoenberg), ανοίγοντας το δρόμο σε τάσεις που αργότερα θα άλλαζαν εντελώς το σκηνικό της μουσικής αλλά και της γενικότερης καλλιτεχνικής δημιουργίας. Το ίδιο συμβαίνει και στις άλλες τέχνες (Picasso, Kokoschka στη ζωγραφική, Joyce, Eliot στη λογοτεχνία κ.ά). Το φιλότεχνο κοινό της εποχής δεν ήταν συνηθισμένο σε έργα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τόσο έντονα την κατεστημένη προσέγγιση της τέχνης ή το βάρβαρο, συχνά, "εκμηδενισμό" των όσων αντιπροσώπευε. Έργα όπως η "Ιεροτελεστία" ξεκινούσαν τη μακρά αυτή περίοδο, όπου οι κανόνες της δομής και της αισθητικής θα δοκιμάζονταν χωρίς έλεος. Εξίσου σημαντικά γεγονότα σε άλλους τομείς σημαδεύουν την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα αυτήν περίοδο. Στη Βαλκανική ο πόλεμος μαινόταν (1912-13), ενώ η Ευρώπη βρισκόταν στα πρόθυρα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου (1914-18), το τέλος του οποίου σημάδεψε η Επανάσταση των Μπολσεβίκων (1917). Το γενικότερο κλίμα όμως από την αρχή του 20ού αιώνα προμηνύει μεγάλες αλλαγές. Το 1903, οι αδελφοί Wright κάνουν την πρώτη πτήση με αεροπλάνο, ο Einstein διατυπώνει την ειδική (1905) και τη γενική θεωρία της Σχετικότητας (1916) που οδήγησαν στις θεωρίες του Χωροχρόνου από τον H. Minkovski (1907) και της Διαστολής του Σύμπαντος από τον W.de Sitter (1917). Το 1906 εκχωρείται σύνταγμα στη Ρωσία, ενώ το 1907 στη Ρουμανία γίνεται η Αγροτική Επανάσταση. Κατακτούνται οι Πόλοι το 1909 και το 1911. Την ίδια χρονιά (1911) ο Rutherford διατυπώνει τη θεωρία για τον Πυρήνα του Ατόμου. Στο Λονδίνο γίνονται διαδηλώσεις από τις Σουφραζέτες (1913), ενώ ανοίγει η Διώρυγα του Παναμά (1914).

Μέσα σε αυτό το κλίμα αναπτύσσεται σε πολλούς καλλιτέχνες, από την αρχή του 1900, ένα ενδιαφέρον για μία κουλτούρα "πρωτόγονη", "μη λόγια". Το 1907 ο Picasso με τον επαναστατικό πίνακά του "Οι δεσποινίδες της Αβινιόν" αντανακλούσε την επιρροή της αφρικανικής γλυπτικής. Το 1913 ­τον ίδιο χρόνο με την "Ιεροτελεστία της άνοιξης"­ ο Freud δημοσίευσε το "Τοτέμ και ταμπού", μία μελέτη της ομοιότητας ανάμεσα στην ψυχολογία των πρωτόγονων με τους νευρωτικούς.

Το έργο

Η ιδέα για τη σύνθεση της "Ιεροτελεστίας της άνοιξης" ήλθε στο Stravinsky ξαφνικά, σαν όραμα, όπως είπε ο ίδιος, την περίοδο που ολοκλήρωνε το άλλο του μπαλέτο "Το πουλί της φωτιάς" στην Αγία Πετρούπολη το 1910. "Είδα με τη φαντασία μου μία ιερή παγανιστική τελετή: σοφοί ηλικιωμένοι, καθισμένοι σε κύκλο, βλέπουν ένα νέο κορίτσι να χορεύει προς το θάνατο. Τη θυσίαζαν για να εξευμενίσουν το θεό της άνοιξης".

"The Rite of Spring", 1981 Νίκος Εγγονόπουλος (1910-1985) Λάδι σε καμβά 55Χ46 εκ

Συζήτησε την ιδέα του με το ζωγράφο και εθνογράφο Nicolas Roerich (ο οποίος σχεδίασε τα κοστούμια για την πρώτη παραγωγή) και, μετά τη μεγάλη επιτυχία που είχαν οι παραστάσεις του ''Πουλιού της φωτιάς'', άρχισε να δουλεύει πάνω στο νέο έργο, ένα μπαλέτο που ονόμασε "Ιερή άνοιξη". Όπως έλεγε αργότερα, μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετώπισε ήταν να βρει τον τρόπο που θα κατέγραφε στην παρτιτούρα αυτά που σκεφτόταν.

Το έργο αποτελείται από δύο μέρη, τα οποία είναι χωρισμένα σε τμήματα με διαφοροποιούμενες ταχύτητες. Τα τμήματα αυτά διαδέχονται το ένα το άλλο χωρίς ενδιάμεσες παύσεις. Οι τίτλοι τους φανερώνουν το πρωτόγονο του θεματικού υλικού:

Πρώτο μέρος: Η λατρεία της Γης:
(1) Εισαγωγή,
(2) Οιωνοί της άνοιξης: Χοροί των παρθένων,
(3) Τελετουργική απαγωγή,
(4) Γαϊτανάκια της άνοιξης,
(5) Παιγνίδια των αντίπαλων φυλών,
(6) Πομπή του σοφού - Λατρεία της Γης - Ο Σοφός,
(7) Χορός της Γης.

Δεύτερο μέρος, Η θυσία:
(1) Εισαγωγή,
(2) Μυστικοί κύκλοι των παρθένων,
(3) Εξύμνηση της εκλεκτής παρθένου,
(4) Επίκληση των προγόνων,
(5) Τελετουργικό των προγόνων,
(6) Θυσιαστήριος χορός (Η παρθένος).

Le Sacre du Printemps - The Rite of Spring
(απόσπασμα από την χορογραφία του Μωρίς Μπεζάρ - β' μέρος "Η Θυσία" )






Ο συνθέτης

Ο Stravinsky δια χειρός Picasso (1920)


Ο Igor Stravinskyγεννήθηκε στο Oranienbaum, κοντά στην Αγία Πετρούπολη, στις 17 Ιουνίου του 1882. Γιος του διάσημου μπάσου της Αυτοκρατορικής Όπερας Feodor Stravinsky δεν έδειξε ενδιαφέρον για μουσική σταδιοδρομία μέχρι τη στιγμή που συνάντησε τον N.Rimsky-Korsakov, σε ηλικία δεκαεννέα ετών, με τον οποίο άρχισε να μελετά σύνθεση. Στα πρώτα έργα του είναι εμφανής η επιρροή του δασκάλου του.

Η πρώτη μεγάλη επιτυχία του ήλθε το 1910 με το μπαλέτο "Το Πουλί της Φωτιάς" που συνέθεσε για τα Ρωσικά Μπαλέτα του Παρισιού, έπειτα από παραγγελία του διευθυντή των μπαλέτων Sergei Diaghilev. Το 1911 εγκαθίσταται στο Παρίσι. Η συνεργασία με τα Ρωσικά Μπαλέτα συνεχίστηκε με τα έργα "Πετρούσκα" το 1911, "Ιεροτελεστία της άνοιξης" το 1913 και "Rossignol" το 1914. Στη διάρκεια του Α/ Παγκοσμίου Πολέμου έζησε στην Ελβετία για να επιστρέψει στη Γαλλία μετά το τέλος του. Η σχέση με τον Diaghilev συνεχίστηκε μέχρι το 1929, περιλαμβάνοντας στο διάστημα αυτό σημαντικές συνεργασίες, όπως με τους Pablo Picasso και Leonid Massine (Πουλτσινέλα, 1920), τον Jean Cocteau (Oedipus Rex, 1927) και τον George Balanchine (Apollon Musagete, 1928). Το 1938 μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Την περίοδο 1939-40 δίδαξε ως λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Harvard. Διηύθυνε έργα του στην Ευρώπη και στην Αμερική, έγραψε μουσική, ακολουθώντας τις περισσότερες τεχνοτροπίες που εμφανίστηκαν στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Πέθανε στις 6 Απριλίου 1971 στη Νέα Υόρκη.



....δύο μικρά αποσπάσματα από τις διαλέξεις του Igor Stravinsky στο Χάρβαρντ με τίτλο "Μουσική Ποιητική"..... (από τις εκδόσεις Νεφέλη)

Περί παράδοσης

......Η καλλιέργεια είναι εκείνη που δίνει στο γούστο την πλήρη σημασία του και που του επιτρέπει να είναι αποτελεσματικό με μόνη την απλή εφαρμογή του. Ο καλλιτέχνης επιβάλλει στον εαυτό του μία καλλιέργεια και καταλήγει τελικά να την επιβάλλει και στους άλλους. Με αυτό τον τρόπο θεμελιώνεται η παράδοση. Η παράδοση είναι κάτι τελείως διαφορετικό από την συνήθεια, ακόμα κι από μία εξαιρετική συνήθεια. Γιατί η συνήθεια είναι εξ ορισμού ένα ασυνείδητο απόκτημα και τείνει να γίνεται μηχανική,ενώ η παράδοση είναι το αποτέλεσμα μιάς συνειδητής και σκόπιμης αποδοχής. Η πραγματική παράδοση δεν έχει σχέση με τα λείψανα του παρελθόντος που παρήλθε ανεπίστρεπτα. Είναι μία ζωντανή δύναμη που εμψυχώνει και διαπλάθει το παρόν. Υπ’ αυτή την έννοια επαληθεύεται η χαριτωμένη παραδοξολογία, πώς ό,τι δεν είναι παράδοση είναι κοινοτυπία. Χωρίς να συνεπάγεται την επανάληψη πραγμάτων που υπήρξαν, η παράδοση προϋποθέτει την πραγματικότητα της έννοιας: διάρκεια. Μοιάζει με ένα κειμήλιο, μια κληρονομιά που την παίρνει κανείς υπό τον όρο να την κανει να καρποφορήσει πριν την παραδώσει στους απογόνους του.

Ο Μπραμς γεννήθηκε 60 χρόνια μετά τον Μπετόβεν. Η απόσταση είναι από κάθε σκοπιά μεγάλη. Δεν ακολουθούν τον ίδιο δρόμο όμως, ο Μπραμς ακολουθεί την παράδοση του Μπετόβεν χωρις να δανείζεται τα εξωτερικά του στοιχεία. Γιατί το να δανειστείς μία μέθοδο δεν έχει σχέση με την τήρηση μιάς παράδοσης. «Η μέθοδος είναι κάτι που αντικαθίσταται ενώ η παράδοση συνεχίζεται με σκοπό να γεννήσει κάτι καινούργιο». Η παράδοση εξασφαλίζει έτσι την συνέχεια της δημιουργίας. Το παράδειγμα που ανέφερα δεν αποτελεί κάποια εξαίρεση αλλά αποτελεί μία απόδειξη, ανάμεσα σ’ εκατό άλλες, της ύπαρξης ενός σταθερού νόμου. Αυτή η έννοια της παράδοσης, σαν μιάς φυσικής ανάγκης δεν πρέπει να συγχέεται με την επιθυμία ενός συνθέτη να βρίσκει και να επιβεβαιώνει συγγένειες που τον συνδέεουν, διαμέσου των αιώνων, με κάποιο δάσκαλο του παρελθόντος.......

Περί δημιουργίας και ελευθερίας

......Κάθε τρόπος σύνθεσης που δεν θέτει στον εαυτό του περιορισμούς, καταλήγει να είναι καθαρή ουτοπία. Ορισμένα από τα αποτελέσματά του, μπορεί συμπτωματικά να είναι διασκεδαστικά, αλλά δεν μπορούν να επαναληφθούν. Δεν μπορώ να φανταστώ μιά επαναλαμβανόμενη ουτοπία γιατί η επανάληψη μόνο ζημιά μπορεί να της προκαλέσει. Ας ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα σχετικά με την λέξη ουτοπία. Η χρήση της λέξης δεν αναφέρεται σε κάποια συγκεκριμένη μουσική μορφή αλλά σε ένα είδος παραδοχής που προϋποθέτει το να αφεθεί κανείς στις ιδιοτροπίες της φαντασίας. Τούτο προϋποθέτει πως η βούληση του συνθέτη παραλύει θεληματικά. Γιατί η φαντασία δεν είναι μόνο ρίζα της ιδιοτροπίας, είναι επίσης ο υπηρέτης κι ο βοηθός της δημιουργικής βούλησης. Δουλειά του συνθέτη είναι να ξεδιαλέγει τα στοιχεία που του προσφέρει η φαντασία, γιατί κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα πρέπει να θέτει όρια στον εαυτό της. Οσο περισσότερους περιορισμούς, όρια και επεξεργασία υφίσταται η τέχνη, τόσο περισσότερη ελεύθερη είναι. ..........

........αυτό που με γλυτώνει απ’ την αγωνία που μου προκαλεί η ανεξέλεγκτη ελευθερία, είναι το γεγονός πως μπορώ πάντα να καταφεύγω σε τούτα τα συγκεκριμένα πράγματα. Δεν χρειάζομαι την θεωρητική ελευθερία. Μου αρκεί πως έχω ένα ορισμένο και καθορισμένο υλικό που μπορεί να υπακούσει στις ενέργειές μου, στο βαθμό που είναι συγκρίσιμο με τις δυνατότητές μου. Κι αυτό το υλικό μου εμφανίζεται μαζί με τους περιορισμούς του. Με τη σειρά μου λοιπόν θα επιβάλλω κι εγώ τους δικούς μου περιορισμούς πάνω του. Και τούτο είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι το πεδίο της αναγκαιότητας. Ομως, όλοι μας έχουμε ακούσει να μιλάνε για την τέχνη σαν ενα πεδίο ελευθερίας. Μιά τέτοια αυθαιρεσία είναι πολύ διαδεδομένη, γιατί ο κόσμος πιστεύει πως η τέχνη ξεφεύγει από τα όρια μιάς συνηθισμένης δραστηριότητας. Ε, λοιπόν, στην τέχνη, όπως και σ’ ο,τιδήποτε άλλο, μπορούμε να δομούμε μόνο πάνω σε σταθερές βάσεις. Καθετί που υποχωρεί μπροστά στην πίεση, είναι καταδικασμένο να μην μπορεί να προχωρήσει. Η ελευθερία μου λοιπόν έγκειται στο ότι κινούμαι μέσα στα στενά πλαίσια που έχω καθορίσει εγώ ο ίδιος για κάθε μου ενέργεια. Θα πώ και κάτι άλλο: όσο περισσότερο περιορίζω το πεδίο δραστηριότητάς μου κι όσα περισσότερα εμπόδια συσσωρεύω γύρω μου, τόσο μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη γίνεται η ελευθερία μου. Οσο περισσότερους περιορισμούς θέτει κανείς, τόσο πιο πολύ απελευθερώνει τον εαυτό του από τα δεσμά που φυλακίζουν το πνεύμα του. Στις φωνές που με προστάζουν να δημιουργήσω, αντιδρώ στην αρχή με τρόμο. Υστερα όμως καθησυχάζω τον εαυτό μου χρησιμοποιώντας σαν όπλα όλα εκείναι τα πράγματα που συμμετέχουν στη δημιουργία, αλλά που είναι κι έξω από αυτήν. Ετσι η αυθαιρεσία των περιορισμών λειτουργεί μόνο και μόνο για να μου επιτρέψει μιά αποτελεσματικότητα στην εκτέλεση του στόχου μου. Από όλα αυτά θα πρέπει να βγάλουμε το συμπέρασμα πως η «αξιωματική» είναι αναγκαία, αλλιώς κινδυνεύουμε να χάσουμε τον στόχο μας. Αν αυτές οι λέξεις μας φαίνονται τραχιές και μας δυσαρεστούν, τότε μπορούμε να αποφύγουμε να τις προφέρουμε. Αυτό όμως δεν τις εμποδίζει να περιέχουν το μυστικό της σωτηρίας......

20 Απρ 2008

J.S.Bach: Τα Κατά Ματθαίον Πάθη

Των Βαίων σήμερα....και από αύριο η Μεγάλη Εβδομάδα....την οποία έχω συνδέσει με την μουσική του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και ειδικά με τα Κατά Ματθαίον Πάθη. Η άρια που ξεχωρίζει είναι αυτή της άλτο "Erbarme Dich Mein Gott..." σε ελεύθερη μετάφραση "Λυπήσου με Θεέ μου..."

Η άρια αυτή ήταν το μουσικό θέμα της τελευταίας ταινίας του Αντρέι Ταρκόφσκυ "Η Θυσία" (1986)....



....και ήταν ό,τι πιο ταιριαστό για το θέμα της!

Ο Alexander, ένας δημοσιογράφος (πρώην ηθοποιός) και φιλόσοφος συζητάει με τον μικρό του γιό για το πόσο ανήσυχος είναι από την έλλειψη πνευματικότητας του σύγχρονου ανθρώπου. Το βράδυ των γεννεθλίων του ξεσπάει ο Γ' Παγκόσμιος πόλεμος με πυρηνικά όπλα. Στην απελπισία του ο Alexander αναθεωρεί την ζωή του, προσεύχεται στον Θεό και του αφιερώνει τα πάντα για να μην γίνει αυτός ο πόλεμος. Φυσικά οι συζητήσεις και τα νοήματα δεν είναι τόσο απλοϊκά, ο Ταρκόφσκι μπαίνει σε ένα ανεξερεύνητο εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου και μας αφήνει το κύκνειο άσμα του για περισυλλογή και σκέψη (πέθανε λίγους μήνες μετά στις 29 Δεκεμβρίου του 1986).

"Erbarme dich, mein Gott" Johann Sebastian Bach (1685-1750)


Erbarme dich, mein Gott, (Λυπήσου με Θεέ μου)

um meiner Zähren willen! (να σώσω τα δάκρυά μου)

Schaue hier, Herz und Auge (κοίτα, εδώ μπροστά Σου, η καρδιά και τα μάτια μου)

weint vor dir bitterlich. (κλαίνε πικρά)

Erbarme dich, mein Gott. (Λυπήσου με Θεέ μου)



Αφιερωμένο στον Αντρέι Ταρκόφσκι (1932-1986)


19 Απρ 2008

La vie en rose...

Ανοιξε το πρώτο τριαντάφυλλο στη βεράντα...

"...η φύση είναι ο μοναδικός πιστός εραστής του ανθρώπου....
τον αγαπάει πολύ για να τον εγκαταλείψει...."


18 Απρ 2008

SMOKE ON THE WATER (the absolute version!!!)

Η Ιαπωνική παράδοση χτύπησε με δύναμη το κλασικό ροκ!!!!!

Για την ταινία «21» του Robert Luketic

Η ταινία είναι πολύ καλή αλλά φυσικά δεν είναι η τεχνική της σκηνοθεσίας και η ερμηνεία των ηθοποιών που σε κρατάει - ο Κέβιν Σπέισυ είναι εξαιρετικός - ώστε να σε κάνει να την συζητάς. Αυτό που προβληματίζει, είναι το story.



Το story λοιπόν....ένα καθηγητής μαθηματικών του ΜΙΤ διαλέγει τα καλά μυαλά και στήνει μία μηχανή που κυριολεκτικά σαρώνει τα τραπέζια του Λας Βέγκας παίζοντας μπλακ τζακ. Ο ένας εξ αυτών, ο Μπεν σπουδαστής στο ΜΙΤ, είναι το μεγάλο κεφάλι ο οποίος δέχεται να μπει στην ομάδα για να μαζέψει 300.000 $ προκειμένου να φοιτήσει στην Ιατρική του Χάρβαρντ που είναι το όνειρό του.

Τώρα, δύο από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου – Χάρβαρντ και ΜΙΤ - εμπλέκονται σε αυτό το σενάριο (λέγεται ότι είναι αληθινή ιστορία) περιβάλλοντας το πακέτο με αξιοπιστία και .....θαυμασμό. (;) Δεν ξέρω αν τα ρώτησαν, αλλά αν οι παραγωγοί πήραν άδεια, αυτά έκαναν την διαφημισούλα τους (μπορεί να πήραν και μερικά φράγκα). Η ταινία πλασάρεται σαν επιστημονικά ενδιαφέρουσα και ασκεί γοητεία αποενοχοποιώντας τον θεατή που έχει την εμμονή της χαρτοπαιξίας....τον νέο θεατή και δη τον φοιτητή. Η πάλαι ποτέ στιγματισμένη συνήθεια της χαρτοπαιξίας αποκτάει άλλη διάσταση.....συνδέεται με τα μαθηματικά και ανεβάζει το προφίλ των προικισμένων σπουδαστών.... στο τέλος αποδίδεται δικαιοσύνη (μέσα από τους άγραφους νόμους της πιάτσας) και βγαίνει το ηθικό δίδαγμα «με τα χαρτιά δεν γίνεσαι άνθρωπος ούτε πετυχαίνεις μεγάλους στόχους» αλλά ας μην ξεχνάμε ότι έμμεσα ο Μπεν πέτυχε!!! Διηγείται την άνοδο και πτώση της καριέρας του στο Λας Βέγκας και ο καθηγητής του Χάρβαρντ εντυπωσιασμένος από την ιδιαιτερότητα της εμπειρίας ζωής (άλλος αυτός!!!) δίνει στον Μπεν την μία και μοναδική υποτροφία του Πανεπιστημίου . Μωρέ δεν μας παρατάνε;

Δεν ξέρω αν η ταινία πλάθει καταστάσεις ή αν εμπνέεται από την υπάρχουσα πραγματικότητα (κατά το αυγό έκανε την κότα ή η κότα το αυγό). Αυτό που ξέρω είναι ότι σε όλο τον κόσμο– και στην Ελλάδα – η υπόθεση χαρτί έχει γίνει αρρώστεια. Το διαδίκτυο έχει στήσει στρατιές, με πρωταθλήματα και τουρνουά. Το πόκερ έχει γίνει επιστήμη και συναγωνίζεται την αίγλη του σκακιού προβάλοντας σαν ατού (εκτός από την εξυπνάδα) τον έλεγχο της τύχης μέσα από την γνώση της ψυχολογίας, της ψυχραιμίας, των πιθανοτήτων, του αυτοελέγχου κλπ κλπ. Βιβλία επί βιβλίων έχουν γραφτεί που οι φοιτητές τα διαβάζουν με περισσότερη προσοχή απ’ ότι χρειάζονται τα στοιχειώδη σωματίδια του Cern και εξασκούνται ώρες ατελείωτες ονειρευόμενοι την συμμετοχή τους σε ένα μεγάλο τουρνουά (βλ. τένις Ρολάν Γκαρός ένα πράμα...)

Εχει κανείς ιδέα για το πού θα πάει αυτό το νέο ντόπινκ που έχει σαν στόχο (εκτός από το κέρδος των επιτήδειων που είδαν φως και μπήκαν) να διοχετεύεται η δυναμική των νέων μυαλών σε άλλα κανάλια και όχι εκεί που θάπρεπε;

11 Απρ 2008

Φωτο-αναμνήσεις από το Μιλάνο...

Πήγα 2 μέρες για δουλειές.....τί να προλάβεις να δείς; τί να προλάβεις να ψωνήσεις; ίσα ίσα ένα μελισσο-κοστουμάκι για το Πάσχα. Αλλά γύρω από το Duomo πήγα,


ήπια και μιά μπυρίτσα, άκουσα και λιγουλάκι Μπαχούλι στην γνωστή galleria - ένα σύντομο open air μουσικό διάλειμμα.

Μιά χαρά, αλλά στον γυρισμό τα χαλάσαμε.....5 - μάλιστα 5 - ώρες η κυρα-Ολυμπιακή της πήρε για να μας φορτώσει και να μας φέρει πίσω. Δεν είχε λέει πλήρωμα! Ημαρτον Παναγία μου! Δηλ. τί; έπαιρνε τηλέφωνα και ρωτούσε: καλέ εσείς μπορείτε να πετάξετε; μήπως εσείς; σας παρακαλούμε πηγαίνετε μέχρι το Linate να φέρετε κάτι πατριώτες, άντε ρεζίλι θα γίνουμε....


Αυτά..και μη χειρότερα!


Ενας πρώην Υπουργός Πολιτισμού σε .......ρεσιτάλ!

Αντιγράφω από το forum του μουσικού περιοδικού TaR.

Απόσπασμα από τον λόγο του κ. Θόδωρου Πάγκαλου κατά την διάρκεια συζήτησης για την υπ’ αριθμόν 59/18.3.2008 επερώτηση των Βουλευτών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., σχετικά με τη δημιουργία πάρκων πρασίνου στις περιοχές Ελληνικό, Γουδή και Ελαιώνα.

Δευτέρα 7 Απριλίου 2008 ΟΜΙΛΗΤΕΣ: ΑΠΟΣΤΟΛΑΤΟΣ Β., ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ Σ., ΚΟΡΟΒΕΣΗΣ Π., ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ Π., ΛΙΑΣΚΟΣ Α., ΜΠΑΝΙΑΣ Ι., ΠΑΓΚΑΛΟΣ Θ., ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ Μ., ΦΙΛΙΝΗ Α.,ΧΑΛΒΑΤΖΗΣ Σ.


«Στο Γουδί υπήρχε το «ρυθμιστικό σχέδιο της Αθήνας», το 1995 έχουμε «μητροπολιτικό χώρο πρασίνου», το 2001 ο Οργανισμός εγκρίνει το ερευνητικό πρόγραμμα του Πολυτεχνείου, «δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου πρασίνου με χρήσεις πολιτισμού και αθλητισμού». Το 2005, η Κυβέρνησή σας μεταβάλλει το «Badminton», το οποίο ήταν προορισμένο να κατεδαφιστεί και να απελευθερωθεί ο χώρος όχι μόνο αυτού του κατασκευάσματος, αλλά και ο γύρω απ’ αυτό χώρος που ήδη χρησιμοποιείται για χώρο στάθμευσης, για να δημιουργήσετε ένα ιδιωτικό θέατρο, όπου εμφανίζονται και αποβλακώνουν τους Αθηναίους χυδαία τα κατωτάτης υποστάθμης θεάματα. Δεν είμαστε η μόνη πρωτεύουσα που «απολαμβάνει» τέτοια πράγματα. Δεν έφτιαξαν όμως επί τούτου θέατρο για την αποβλάκωση του λαού. Και μάλιστα, δεν το υιοθέτησαν ως ολυμπιακή εγκατάσταση, γιατί προφανώς δεν υπάρχει καμμία σχέση ανάμεσα στο «Mamma mia» και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το «Mamma mia» είναι το επόμενο θέαμα, για το οποίο σας διαβεβαιώνω ότι δεν έχω κανένα ενδιαφέρον, απλά το βλέπω να διαφημίζεται σε όλους τους δρόμους και πάλι παρά τον νόμο»

Κείμενο αρθρογράφου

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αναγκαιότητα χώρων πρασίνου μέσα στην τσιμεντούπολη, κανείς..... Θα θυμίσω βέβαια ότι η επέκταση του Μεγάρου πραγματοποιήθηκε - επί κυβερνήσεων κυρίου Πάγκαλου - μέσα σε ένα χώρο πρώην πρασίνου (στο κέντρο της Αθήνας) αλλά βεβαίως εκεί δεν παίζονται θεάματα που ενοχλούν τον κ. Πάγκαλο. Θα θυμίσω επίσης ότι το αεροδρόμιο του Ελληνικού είναι ακόμη ελεύθερο, προλαβαίνουν να το κάνουν μητροπολιτικό πάρκο αν και φαίνεται ότι θα καταλήξει σε πολυτελείς μεζονέτες για να φιλοξενήσουν τους «αποβλακωμένους από τα θεάματα του Μπάντμιντον» Αθηναίους. Τέλος θα θυμίσω ότι το Μπάντμιντον ήταν μία Ολυμπιακή εγκατάσταση στο Γουδή που σημαίνει ότι ο εν δυνάμει χώρος πρασίνου είχε ήδη καταληφθεί με τις ευλογίες του κράτους και ότι το κράτος διακαώς διαλαλούσε και επιθυμούσε την αξιοποίηση των Ολυμπιακών ακινήτων. Γι αυτό και έκαναν διεθνή διαγωνισμό για να πάνε κάποιοι ρομαντικοί που υποθήκευσαν τα ιδιωτικά τους κεφάλαια ενώ θα μπορούσαν να τα εκμεταλλευτούν με πολλούς άλλους τρόπους, όπως αγοράζοντας μεζονέτες στο ανύπαρκτο ακόμα μητροπολιτικό πάρκο του Ελληνικού. Αντ' αυτού, έφτιαξαν ένα άριστο θέατρο που πάντα έχει ανάγκη μία πρωτεύουσα.












Το θέμα μου όμως δεν είναι αυτό. Καλώς κάνουν και φωνάζουν οι πολιτικοί μας (με αγνή διάθεση ελπίζω) για δημουργία χώρων πρασίνου. Θλίβομαι πραγματικά όμως να ακούω ένα πρώην υπουργό πολιτισμού να εκφράζεται έτσι για τα θεάματα που ανεβαίνουν στο Μπάντμιντον (και κανείς από τους συνομιλητές να μην τα υπερασπίζεται, ως θεάματα). Ποια είναι χυδαία και ποιά αποβλακώνουν από όλα αυτά που είδαμε- ακούσαμε μέχρι τώρα και θα δούμε στο μέλλον; Οι Momix και ο Woody Allen που είχαν επίσης παρουσιαστεί στο Μέγαρο; Η Cristina Hoyos και οι Pilobolus που είχαν επίσης εμφανιστεί από το Φεστιβάλ Αθηνών στο Ηρώδειο; Τα musicals Beauty and the Beast, West Side Story, Mamma Mia που έχουν παρουσιαστεί στα μεγαλύτερα θέατρα όλων των πρωτευουσών του κόσμου; Μόνο μεσα σε 5 εβδομάδες, 30.000 μαθητές σχολείων παρακολούθησαν την Λίμνη των Κύκνων κι άκουσαν την μουσική του Τσαϊκόφσκυ από ζωντανή ορχήστρα που πολλοί από αυτούς την άκουσαν για πρώτη φορά στη ζωή τους.




Τί θέλει να πεί ο ποιητής; Η παραλία είναι γεμάτη σκυλομάγαζα που στερούν την ελεύθερη πρόσβαση στους πολίτες και μας πήζουν στη διαφήμιση με φάτσες «σκύλων» όχι μόνο στους δρόμους (νόμιμα?) αλλά ΠΑΝΤΟΥ. Πόσες χιλιάδες Ελλήνων τα έχουν επισκεφθεί επί τόσες δεκαετίες και νοιώθουμε υπερήφανοι για την μόρφωσή τους; Το Μπάντμιντον τουλάχιστον με τα «κατωτάτης υποστάθμης θεάματα» έχει «αποβλακώσει» μέχρι τώρα μόνο 300.000 άτομα. Προλαβαίνουν να το κλείσουν μη και χαζέψουν περισσότεροι. Μικροπολιτική μικροαντιπολίτευσης με επιχειρήματα ντροπής, εκεί όπου δεν υπάρχουν ισχυρά συμφέροντα για να τους ρίξουν μιά σφαλιάρα....ποιός τελικά θα υπερασπιστεί τον πολιτισμό;


Εμείς πάντως αγαπητοί προστάτες της εξυπνάδας και μόρφωσής μας, ΕΝΑ και ΜΟΝΑΔΙΚΟ χυδαίο θέαμα έχουμε δει μέχρι τώρα και αυτό ήταν παραγωγής του Υπουργείου Πολιτισμού, τεράστιου κόστους, με πρωταγωνιστή τον γενικό γραμματέα του. Νάσται καλά και πάντα τέτοια! Δεν μπορεί, σε κάποιο κράτος της Αφρικής θα είναι καλύτερα....σιγά-σιγά να την κάνουμε...



ΤΙ ΑΛΛΟ ΝΑ ΠΩ ΕΓΩ ΜΙΑ ΦΤΩΧΗ ΠΛΗΝ ΤΙΜΙΑ ΜΕΛΙΣΣΑ?
Οτι είναι όλοι τους για πολλές σφαλιάρες; σου λέει ο πολιτικάντης.... περιβάλλον και πολιτισμός...και τα δύο πολύ σοβαρά θέματα....πώς να υπερασπιστώ το θέμα του περιβάλλοντος (κάνοντας αντιπολίτευση στη ΝΔούλα) όταν ναι μεν δεν έγινε πάρκο στο Γουδί αλλά δεν έγιναν και βιλίτσες για να βγούμε κι απ' τα ρούχα μας....θέατρο έγινε.....εκτός εάν....εκτός εάν το βγάλουμε σκάρτο που αντί να μας προάγει μας προαγάγει σε ....ηλίθιους....οπότε εμείς ....ένας έξυπνος και μορφωμένος λαός δεν μπορούμε να συναινούμε σε τέτοια μετάλλαξη του είδους...αλλοίμονο! εμείς....., εμείς οι πρώην Τσιφτετέλληνες κυρίες και κύριοι ξυπνάμε και κοιμόμαστε με το βιβλίο στο χέρι, έτοιμοι κάθε μέρα για μια νέα πολιτιστική επανάσταση, τόσους αγώνες κάναμε να εξαφανίσουμε τα σκυλοτράγουδα, τα στριπτίζ, τα TV trash, τα reality, τί μου λέτε τώρα; μπαλέτα και musicals; τζαζ, φλαμένκο και τάνγκο...ουστ! χυδαία θεάματα, μας κολάζετε!!!!
Τώρα βέβαια, έχει και κάτι φίλους με κάτι ανταγωνιστικούλια μαγαζιά.....μ' ένα σμπάρο δυό τρυγόνια; αντιπολίτευση και χάρη στους φίλους; λέτε;